(Səməd Qaraçöpə)

                                                                                                                                                                                             … tanıyıram ürəyindən;
od görsəm, odamı sənsən?
… şair, bax indi “dünyanın
ən ucqar adamı” sənsən!

                                                                                                                                                                                            … “köçəmmirəm” deyə-deyə,
köçdün, ay Səməd, ay Səməd!
… sən də Sirat körpüsündən
keçdin, ay Səməd, ay Səməd!

                                                                                                                                                                                          Kömrükçü bildimi kimsən?
Mahalın münəvvər diyar…
İstədiyin bir yar idi,
yetirmişdi pərvərdigar!

                                                                                                                                                                                         … suyun səhənglə kəhrizdən,
kökən təndirdən gəlirdi.
Borçalıda – dağ yerində
səsin hündürdən gəlirdi.

                                                                                                                                                                                        Hamı səni bir-birinə
barmaqla göstərirdilər!
… ya səni seyrə çıxanlar
gülünü pis dərirdilər?

                                                                                                                                                                                                Bura yenə nəmişlikdi,
Borçalının bilmirsənmi?
Bir vaxta sal, arada gəl!
Yoxsa, getdin gəlmirsənmi?

                                                                                                                                                                                             … payız elə gördüyündü,
yaz yenə yazlıq eləyir.
… sayıram, bir qələm çatmır,
bir şair azlıq eləyir!

                                                                                                                                                                                                                                  İmza günü…

                                                                                                                                                                                                Yenə işin avand kötüklər üstdə…
…yazı sızıldasın, qışı sağalsın!
Hansı başdı, cəllad kəsirsən yenə?
Kəs cəllad, yenə də başın sağ olsun!

                                                                                                                                                                                              …bir daşdan çörəyi çıxırdı, neynək,
çaxmaqlı çağında bir daşdan odu!
…min başın içində bir baş nədi ki—
kəs cəllad, minindən bir baş da odu!

                                                                                                                                                                                                  Kəs cəllad, kəsdiyin nə misralardı?
… “Dur!” – deyib çıxdımı kimsə önünə?
Kəs cəllad, bu şer də qurbandı sənə
—qurbandı bir şer də imza gününə!..

                                                                                                                                                                                                                          Qeyb olacağım yerdəyəm…

                                                                                                                                                                                                … hardandı bu qədər ömür?
Hərədə biri… doğma, yad!
Yaşıl yarpağın altında
kölgə tək… bir üzü boyat!

                                                                                                                                                                                                 Hər ömür bir az başqadı,
heç nə qalmır öz şəklində…
Hər şey bir gün qayıdacaq,
qayıdacaq söz şəklində…

                                                                                                                                                                                                Hardandı bu qədər çoxluq;
ucsuz-bucaqsız ölçülər!
Tərk edilmiş ömürlərdə
yol tapmayan yolçular!..

                                                                                                                                                                                              Qeyb olacağım yerdəyəm-
hardan baxsalar görməzlər…
Dünyanın tək adamları
heç yuxuma da girməzlər…

                                                                                                                                                                                              Hardandı bu qədər yoxluq?
Bu qədər ömür hardandı?
Bu qəmli şer də bir yandan…
Tanrı da demir hardandı?

                                                                                                                                                                                                                       Cəllad əmri…

                                                                                                                                                                                            Gülü həşəm-həşəm dar ağacları…
Bir gül də qürbətdə qərib dərdimi?
Cəlladın əmriydi: dərd azalmasın!
Yığar indən belə qərib dərdini…

                                                                                                                                                                                              Yığar indən belə qərib dərdini…
Eləmi ağırdı daşı qəribin?
Odu, dərdi yenə bala çıxarır,
çoxalır bəlalı başı qəribin.

                                                                                                                                                                                              Gerçək dərdlərini göyçək çəkdimi?
… yalın ümidləri küçə bəzəməz.
Amma tənhalığa elə çəkilər,
köçü köçhaköçdə köçə bənzəməz…

                                                                                                                                                                                                                          Sələm..

                                                                                                                                                                                           … bazardı, açıq bazar!
Kim çıxmadı-girmədi?
Bu sələmçi dünyada
mən sələmə girmədim…

                                                                                                                                                                                          Verən əli var olsun,
hamıya sələm verir.
Sələmnən salam alır,
sələmnən salam verir!..

                                                                                                                                                                                            Mən də kasıbın biri –
nə borcum, sələmim var.
Alım… necə qaytarım?
Bir ucuz qələmim var!..

                                                                                                                                                                                                                               Öldürər…
                                 ( qoşma )

                                                                                                                                                                                            Bir xumar baxışlı, boyu da bəstə…
Məni bir ay üzlü gözəl öldürər.
Baxar, elə baxar, alar canımı…
Yetişməz dadıma üz, əl… öldürər.

                                                                                                                                                                                             … hamının bir sonu, bir əzəli var!
… ya Tanrı eləyər, ya öz əli var.
“Ölən günahkardı” bir məsəli var…
Öldürsə aşiqi məsəl öldürər…

                                                                                                                                                                                            Xub… mənim boyuma daş kəsən hanı?
Kəsdiyi daşı da xoş kəsən hanı?
Yahu, belə cəllad, başkəsən hanı?
Kim məni gözəltək gözəl öldürər?..

                                                                                                                                                                                                                         Aşıq- aşıq oyunu…

                                                                                                                                                                                              … umacaqlarından sərxoş,
taledən nə incik, nə xoş.
Mən -qafası bu qədər boş
uduzdum qara sevdama…

                                                                                                                                                                                              … uzun yalqız gecədən də
qalanlar tək-tək ulduzdu.
“Aşıq- aşıq” oyunumu?
Qara sevdama uduzdum!

                                                                                                                                                                                              Necə qəsd edim özümə?
Ürəyim bir quş yuvası-
içində bir acı rüzgar,
bir əski hicrət havası.

                                                                                                                                                                                              Qara sevdama uduzdum…
Oyunlar hamısı hədər?!
Bir yağmur yağacaq indi,
qəfil islanacaq kədər.

                                                                                                                                                                                              İndi bir yağmur yağacaq,
atlı çıxacaq dəryadan.
Yıxıldım bəyaz röyadan,
uduzdum qara sevdama…

                                                                                                                                                                                                … umacaqlarından sərxoş,
taledən nə incik, nə xoş.
Mən -qafası bu qədər boş
uduzdum qara sevdama…

                                                                                                                                                                                                                        Məndən qopanlar…

                                                                                                                                                                                                … nə isə qoparır bu dünya məndən,
eh… məndən nə isə qopur həmişə!
… oğuz atlarının nalları qopur,
oğuz bəylərinin qolları qopur.

                                                                                                                                                                                                … sözdü məndən qopan, dilimdən düşən,
sözdü – qopur düşür varağın üstə.
… gücnən qoparıram ayaqlarımı,
gücnən yeriyirəm torpağın üstdə.

                                                                                                                                                                                                Eh… daha daşları saxlamır məni,
məni otlarının yönü saxlamır.
Qopub tökülürəm köhnə divartək,
eh… daha bu dünya məni saxlamır.

                                                                                                                                                                                          Gücnən qoparıram ayaqlarımı,
alıbdı təpəri bu dünya məndən.
Eh… məndən nə isə qopur həmişə,
nə isə qoparır bu dünya məndən.

                                                                                                                                                                                                                       Hünərdən gəlmiş olmasın…

                                                                                                                                                                                       … xoş gəldi qan adı mənə!
Qalanı fənadı mənə…
Bəlkə bir qanadı mənəm,
kimdisə, tanıdı məni.

                                                                                                                                                                                           … yoldu olanım-olmazım,
yağıb yoluma dolmasın.
… hünərdən gəlmiş olmasın,
kimdisə, tanıdı məni!

                                                                                                                                                                                             Ağlım kəsmir naşı olsun,
yol daşı, çöl quşu olsun.
Yenə halal xoşu olsun,
yenə kimdisə tanıdı,
kimdisə tanıdı məni!..

Paşa Talıblı