(Qırxıncı Müqəddəs Kitab)

1. ƏLAQƏ

Həqiqət – Azadlıqdır,
Cəfəngiyyat – Əsarət.
Bəşər Həqiqət Azadlığına Yetməyib,
çünki Cəfəngiyyat Əsarətindən çıxmayıb.

2. ƏSARƏT – AZADLIQ

Xurafatda – İnsan Allahdan asılı olur,
Ulduzlardan asılı olur,
Saylardan asılı olur.
İnamda – İnsan İnsanilikdən asılı olur –
İdrakdan, Mənəviyyatdan, İradədən.
Xurafat – Cəfəngiyyatdır,
İnam – Həqiqət.
Cəfəngiyyat – Əsarətdir,
Həqiqət – Azadlıq.

3. BİRLİK

İnsanın Özündən Yaranması – onun Dünyadan, Təbiətdən Yaranmasıdır əslində, çünki İnsanın, Dünyanın, Təbiətin Mahiyyəti Birdir.

4. ÖZÜNDƏN YARANMAQ

Dünyalıq – Yaranmaq, Yaşamaq, Yaşatmaq Tələbi, İmkanı, Qüdrətidir.
Həyatlıq – Həyatın Yaranmaq, Yaşamaq, Yaşatmaq Tələbi, İmkanı, Qüdrətidir.
İnsanilik – İnsanın Yaranmaq, Yaşamaq, Yaşatmaq Tələbi, İmkanı, Qüdrətidir.

5. HƏQİQƏT – MÜQƏDDƏSLİK

Dünyanın Müqəddəsliyi – Dünyalıqdır.
Həyatın Müqəddəsliyi – Həyatlıqdır.
İnsanın Müqəddəsliyi – İnsanilikdir.
Həqiqət – Mahiyyəti ifadə edir.
Bu səbəbdən də Həqiqət özü Müqəddəsdir.

6. HƏQİQƏT AQİBƏTİ

Dinin Həqiqəti – Cəfəngiyyatdır.
Din – Həqiqəti cəfəngləşdirir.
Elmin Həqiqəti – Gerçəklikdir.
Elm – Həqiqəti gerçəkləşdirir.
İnamın Həqiqəti – Mütləqilikdir.
İnam – Həqiqəti Mütləqləşdirir.

7. TƏSADÜFÇÜLÜK – ZƏRURİYYƏTÇİLİK

Xurafat – Təsadüfləri Zəruriyyətləşdirir –
bu səbəbdən də o, Zəruriyyət tanımır əslində.
Din – Təsadüflər “Zərurətidir”.
Qismətçilik – Zəruriyyətsizlikdir əslində, burda heç nə İnsandan asılı deyil.

8. ULDUZ AĞALIĞI

Xurafatda Dünyaüstü Allahla yanaşı İnsanlıqüstü Təbiət də yaşayır.
Ulduzların İnsan Aqibətini müəyyən etməsi iddiası (Astrologiya) İnsanı Əksildir və Ulduzları Böyütmür.
İdarəçi Ulduzlar – Ağalaşırlar və İnsandan daha da uzaqlaşırlar.
Ağalıqda Böyüklük yoxdur, İnsana Yaxınlıq yoxdur.
Astrologiyada İnsan üzərində Yer Ağalığına Göy Ağalığı əlavə olunur.
Yerdəki Cəmiyyətdən asılı olan İnsan – Göydəki Ulduzlardan asılı olur.
Astrologiyanı yaşadan Ümidsizlikdir.
Özünə Ümid eləməyən İnsan Ümidini Ulduzlara bağlayır.
Gözəl Ulduzlardan özünə Ağa düzəldir –
Ulduzları eybəcərləşdirir.

9. XURAFAT ASILILIĞI

Xurafatda İnsan Özgəyə yaxınlaşdıqca Özündən Uzaq düşür.
Burda o, hətta Saydan asılı olur (Pifaqorçuluq), ancaq özündən asılı olmur.

10. SAYLANMAQ – SAYILMAQ

Hadisə – Saylananda – Sayılmır, –
Sayılanda – Saylanmır.
Say Hadisənin İnsani Cəhətini nəzərə almır,
Riyaziyyat Dünyanı saylandırır, Məqsəd isə Dünyanı saymaqdır – sevməkdir.
Dünya cismaniliyini Saymaqda Riyaziyyatın rolu misilsizdir.
Ancaq Dünya – İnsan Birliyini saymaqda, Təsdiq etməkdə rolu Yox dərəcəsindədir.
Saylanmaq – Sayılmaq deyil,
Say – Mahiyyətə Yetmir.
Say – Zəruridir, Faydalıdır, Gərəklidir, – ancaq Mahiyyət-dən kənardadır.
Dünyanı saylamaq – Saya almaq – Dünyadakı İnsaniliyi – İnsandakı Dünyalığı saymaq deyil.
Dünya neçə əsrdir ki, Saylanır, saya alınır, ölçülür, biçilir, ancaq hələ də Sayılmır, Dəyərləndirilmir, çünki İnsan – Dünya Birliyi Bilinmir – Dünya İnsani, İnsan Dünyalı sayılmır.

11. RİYAZİ XÜLYA

Kəmiyyətin Keyfiyyətə keçməsi Qanunu – Fəlsəfi Həqiqət deyil – Riyazi Xülyadır.
Say – “Kəmiyyət artdıqca keyfiyyət də artır” – fikri Mahiyyətçi – Fəlsəfi fikir deyil, Təzahürçü – Riyazi fikirdir.

12. CƏMİYYƏTLƏŞƏN AĞIL

“Dünyanı Allah idarə edir” iddiası Ağıla sığır.
“Dünyanı Dünya özü idarə edir” Həqiqəti Ağıla sığmır.
Adamlar Allaha inanırlar, ancaq
Dünyalığa inanmırlar,
çünki Bəsit Ağıl – cəmiyyətləşmiş Ağıldır –
cəmiyyəti Ağa idarə edir – deməli
Dünyanı da Allah idarə edir;
Ağasız cəmiyyət olmur – deməli
Allahsız da Dünya olmaz.

13. CƏFƏNGİYYAT ZÜLMÜ

Xristianlar – Dünyada Allah Hakimiyyəti istəyirdilər – əslində isə o, artıq kilsələrdə qurulmuşdu və Dünyada Zülm azalmadı, artdı.
İslamçılar – Dünyada Allah Hakimiyyətini qurdular və Zülm ərşə qalxdı.
Cəfəngiyyat – Zülmdür, Zülmkardır, Zülm artırandır.

14. ÖLÜMCÜL XİLAS

Xristianlıq Dünyanın xilasını Dünyanın sona çatmasında (Esxatologiya) görür.
Dünya ölməlidir ki, təzələnsin deyirlər.
Dünyanı xilas etmək üçün – onu öldürürlər.
Cəfəngiyyat Ölüm saçır.

15. İNSAN – MƏNA

İnsanın Mənasına Yetməyən Adama
İnsan Dar gəlir, – o, özünə Allah axtarır.
İnsanın Mənasına Yetən İnsana
İnsan Gen gəlir, – o, İnsaniliyə Yüksəlir.

16. DÜNYA – MƏNA

Dünyanın Mənasına Yetməyən Adama Dünya Dar gəlir, – o, İkinci Dünya – o Dünya axtarır.
Dünyanın Mənasına Yetən İnsana Dünya Gen gəlir, –
o, Dünyanı Mənasına Yetirir.

17. XÜLYA FƏLAKƏTİ

Dünyanın Mənası Dünyadan Üstündür, ancaq Dünyaüstü (Transendental) deyil.
Dünyaüstülüyə (Transendentala) İnam – Dünyaya İnamsızlıqdır əslində.
Bu Fəlakətli Xülya Dünyanı İnsanın Gözündən salır və son nəticədə İnsanı öz gözündən salır.

18. AĞALIQ – ALLAHLIQ

Dini Yaşadan – Ağalıqdır.
Yerdə Ağa Yaşadıqca –
Göydə Allah Yaşayacaq.

19. CƏMİYYƏTLƏŞƏN MİFOLOGİYA

Din – Cəmiyyətləşən Mifologiyadır, o, Ağalıq – Rəiyyətlik əsasında qurulur:
Ağa – Allah,
Rəiyyət – İnsan.

20. İNAM ƏMƏLİ

Dünya Elmdə Dolğun və Düzgün təsvir olunur, amma Dünyanın Nədənliyi və Niyəliyi açılmır.
Çünki Din olub – İnam olmayıb, – Fəlsəfə də İnama Yüksəlməyib.
Mütləqçilikdə – Dünyanın, Nədənliyi-Niyəliyi açılır, çünki İnam Yaranıb və Fəlsəfə İnama Yüksəlib.

21. GERÇƏKLİK – ŞÜUR – ŞÜURSUZLUQ

Bəsit Şüur – Gerçəkliyə uyğunlaşan Şüurdur.
Bu baxımdan Siyasət Bəsit Şüura aiddir.
Ali Şüur – Gerçəkliyi Ötən Şüurdur.
Bu baxımdan
Elm – Ali Şüurla Bəsit Şüur arasındadır;
Fəlsəfə – Ali Şüura meyllidir;
İnam – Ali Şüur əməlinin Təsdiqi, Ömürləşməsi, Aqibətləşməsi, Müqəddəsləşməsidir;
Din – ardıcıl, aramsız Şüursuzluqdur – gerçəkliyi əksildən.

22. SƏBƏB – NƏTİCƏ

Adamlar Təməlsiz ictimai Həyat Qururlar,
bu səbəbdən də Qurduqları başlarına uçur.

23. TƏMƏLSİZLİK

Cəmiyyətin Təməli – İnsanilik olmalıydı, ancaq İnsansızlıq oldu.
Cəmiyyət əslində Təməlsizdir.
Bu səbəbdən də o, daim dəyişir, ancaq təzələnmir.
Təzələnmək üçün Təməl gərək.

24. ŞÜUR – İNSANİLİK

Cəmiyyət – Şüuru müəyyən eləmir –
Şüursuzluğu müəyyən eləyir.
Şüuru İnsanilik müəyyən eləyir.
Adam İnsan olmur, bu səbəbdən də
Şüursuzluq Şüuru üstələyir.

25. ALLAHI YAŞATMAQ

Ateizm – Allahı inkar edir və onun
Atributlarını, Xassələrini cəmiyyətə şamil edir.
Allah cəmiyyət biçimində Yaşayır.
Ateizm Allahı inkar edir və onu ictimai biçimdə Yaşadır.
Ateizmi Allah Yaşadan da adlandırmaq olar.

26. FƏLSƏFİ AQİBƏT

İdealizm Fəlsəfəsi – Göy mifologiyasına əsaslanır əslində. Burda Dünya Göydən Yaranır.
İdeyalar Aləmi – Mahiyyətcə Göydür.
Materializm Fəlsəfəsi – Yer Mifologiyasına əsaslanır əslində.
Burda Dünya Yerdəki cismanilikdən Yaranır.
Hər iki cərəyan – Mifoloji Təxəyyülün məhsuludur – Fəlsəfə Mifoloji Təxəyyül Dairəsindən indiyədək çıxa bilməyib, bu səbəbdən Həqiqətinə Əfsanə qarışıb, Həqiqətlə Əfsanə arasında qalıb.
Pozitivistlər – çıxış yolunu Fəlsəfənin Elmləşməsində gördülər və Fəlsəfəni Özündən ayırdılar.
Mütləqçilikdə – Fəlsəfə Mifologiyadan Ayrılır və Pozitivizmə enmir.

27. MƏRHƏLƏLƏR

1. Təbiət uzun müddət Təxəyyüldə, Təfəkkürdə İnsaniləşib. Sonradan Elm onu Müstəqil Varlıq kimi dərk edib, İnsaniləşmədən Ayırıb.
Təbiətə İnsani Münasibət Yaranmalıdır –
Bilinməlidir ki, Təbiət Dünyanın Təməlidir –
Təbiət dağılsa – Dünya Dağılar, Təbiət İnsana yalnız Mən-fəət gətirmir, həm də Səadət gətirir, Təbiətsiz İnsan bədbəxt olar.
Təbiətlə İnsan arasında Daxili Doğmalıq var – Təbiətsiz İnsan Yetim qalar.
2. İnsan uzun müddət Cəmiyyətsiz Yaşayıb.
Sonra o, İnsaniliyə yaramayan Cəmiyyətlərdə Yaşamağa başlayıb və Yaşayır.
İnsani Cəmiyyət Yaranmalıdır: Ağasız, Nökərsiz, Təbəqəsiz, Yağılıqsız – yəni əslində Cəmiyyətçilik – Xalqçılıqla əvəz olunmalıdır.
3. İnsanı Din – Bəndə sayıb, –
Bədiiyyat – Təbiətin Əşrəfi.
Əslində isə İnsan – Kamilləşməyə qadir olan Ruhani Varlıqdır.
Dünyada Kamil İnsan Yaranmalıdır,
İnsan öz Kamilliyini Yaratmalıdır.

4. FƏRQ

Mifologiyanı Dinlə Eyniləşdirirlər.
Əslində Din – Mifologiyanın Tam, Qəti,
Bütöv cəfəngləşməsidir.
Mifologiyada Həqiqət də var, Əfsanə də.
Dində Yalnız Əfsanə var.

5. TƏXƏYYÜL – İDRAK

Təxəyyül – həm Həqiqətə Yarayır,
həm də Cəfəngiyyat Yaradır.
İdrakla Qoşalaşanda Həqiqətə Yarayır, –
İdrakdan Ayrılanda – Cəfəngiyyat Yaradır.
İdraksız Təxəyyüldən Azad olmaq gərək –
İdraklı Təxəyyülü Yaşatmaq gərək.

6. XURAFATIN MAHİYYƏTİ

Ekzistensialistlər Cəfəngiyyatı Dünyanın Mahiyyətində görürlər.
Əslində onu Xurafatın Mahiyyətində görmək gərək.

7. RUHANİ TƏLƏB

Din – Cəfəngiyyatçılıqdır.
Elm – Gerçəkçilikdir.
İnam – Həqiqətçilikdir.

Cəfəngiyyatçılıq – Əsarətdir.
Gerçəkçilik – Zərurətdir.
Həqiqətçilik – Azadlıqdır.

Cəfəngiyyatdan çıxmaq gərək,
Gerçəkliyi ötmək gərək,
Həqiqətə çatmaq gərək.

Günəş Ayı, 19-cu il. Bakı.
(Mart, 1997-ci il).